PL
EN
DE
O wielkich ideach, wizjach i porażkach, towarzyszących budowie miasta Tychy oraz o życiu nowo i starotyszan opowie Dorota Brauntsch, reportażystka i fotografka, autorka nagradzanej książki „Domy bezdomne”. Pisarka jest w trakcie prac nad nową książką, poświęconą Tychom.
Tak o Tychach pisze Dorota Brauntsch: „Jeden z najważniejszych projektów przestrzennych Polski Ludowej to deglomeracja Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Ogromna przebudowa struktury mieszkaniowej Śląska zakładała budowę czterech miast satelitów. Udało się zrealizować tylko jedno – Tychy.
Tychy to wielkie wizje – miasto dla bezklasowego społeczeństwa, miasto pełne światła i zieleni, wzorcowe miasto socjalistyczne. Generalni projektanci Hanna Adamczewska i Kazimierz Wejchert tworzą koncepcję urbanistyczną, której pozostają wierni przez całe życie, konsekwentnie budując miasto przez prawie pół wieku. Planu jednak nigdy nie uda się dokończyć – do dziś ponad 100-tysięczne Tychy nie mają centrum, a główna idea – struktura urbanistyczna oparta na dwóch osiach komunikacyjnych – nie zostaje zrealizowana. W latach 90. Tychy spotkają się z ogromną krytyką. Uznane zostają za socjalistyczno-modernistyczną porażkę. Czy mimo to projektantom udało się stworzyć dom dla 100-tysięcy ludzi?
Treść miasta stanowią ludzie, pisał sam projektant Kazimierz Wejchert. Jak więc wśród tych wielkich idei, wizji i porażek, odnalazł się człowiek?
Co budowa nowego miasta oznaczała dla starotyszan? Wszak przed wojną żyło w tym śląskim miasteczku ponad 10 000 ludzi. - Nie da się wybudować miasta, nikogo nie krzywdząc – mówi jeden z mieszkańców. A czy Tychy okazały się dobrym miejscem dla przyjezdnych? Ci, którzy przyjechali do miasta po wojnie, przeżyli całe swe dorosłe życie na wielkim placu budowy. Miasto doroślało wraz z nimi, oni z miastem.
I czy dziś koncepcja zaprojektowana na deskach kreślarskich ponad 70 lat temu nadal się sprawdza?”
Dorota Brauntsch – reportażystka, fotografka. Autorka książki Domy bezdomne (2019), za którą otrzymała nominację do Nagrody Conrada oraz Kryształową Kartę Polskiego Reportażu (Nagroda Publiczności). Jej wystawa o znikającej architekturze śląskiej wsi była prezentowana na wielu festiwalach literackich i fotograficznych. Mieszka na Górnym Śląsku, o którym najczęściej pisze, i który fotografuje.
Wydarzenie odbywa się w ramach programu edukacyjnego do wystawy “TYCHY - NOWA HUTA. Przestrzeń dla sztuki”.
